Każdy z nas ma swoje preferencje, jeśli chodzi o ubrania nocne. Czy lepiej zdecydować się na klasyczną koszulę nocną czy może na wygodną piżamę dwuczęściową a może pikantny zestaw z koronek?
W świecie mody, nawet te najbardziej ukryte elementy garderoby mają swoją historię do opowiedzenia. Bielizna nocna, choć często pozostaje niewidoczna, odgrywa niezwykle istotną rolę w naszym codziennym życiu. Od prostych koszul nocnych po zmysłowe komplety erotyczne, bielizna jest nie tylko elementem funkcjonalnym, ale także wyrazem naszej indywidualności i intymności.
Przyjrzyjmy się zatem bliżej fascynującej historii bielizny nocnej, sięgającą dawnych czasów, aż po współczesne trendy mody. Zgłębmy ewolucję bielizny codziennej ale i erotycznej, odkrywając, jak zmieniały się style, technologie i społeczne normy w tym zakresie.
Spis treści
1. Historia piżamy, czyli gdzie i kiedy zaczęto ich używać?
Piżama w starożytności
Piżama w starożytności nie istniała w takiej formie, jaką znamy dzisiaj. Ludzie w różnych kulturach nosili różne rodzaje odzieży do spania, ale nie można ich jednoznacznie nazwać piżamami w dzisiejszym znaczeniu tego słowa.
Na przykład, w starożytnej Grecji i Rzymie ludzie mogli spać w tunikach lub chitonach, które były luźne i przewiewne, dostosowane do ciepłego klimatu śródziemnomorskiego. W kulturach azjatyckich, takich jak starożytna Chiny czy Japonia, ludzie mogli używać różnych rodzajów lekkiej odzieży nocnej, ale także nie można ich jednoznacznie nazwać piżamami w dzisiejszym rozumieniu tego słowa.
Ponadto, pojęcie spania w określonym ubraniu nie było tak powszechne jak obecnie. Ludzie często spali w tych samych ubraniach, w których chodzili na co dzień, zwłaszcza w kulturach, gdzie odzież była droga i trudno dostępna.
Pierwsze wzmianki o "stroju nocnym" pojawiły się już na terenach starożytnego Bliskiego Wschodu, szczególnie w Persji, Indiach i innych kulturach regionu. Pierwotne formy ubrań nocnych pojawiły się jako reakcja na potrzebę komfortu podczas snu, a także odróżnienia stroju dziennego od nocnego. Luźne i przewiewne tuniki oraz spodnie były pierwszymi wersjami tego typu odzieży. Pierwotnie skonstruowane z lekkich materiałów, miały zapewnić użytkownikom swobodę ruchów i wygodę podczas odpoczynku nocnego, co niewątpliwie miało związek z ciepłym, a nawet gorącym klimatem.
W kolejnych wiekach idea piżam rozprzestrzeniła się na Daleki Wschód, docierając do m.in. do Chin gdzie została zaadaptowana do lokalnych gustów i potrzeb. W tych krajach piżamy przybrały formy bardziej zróżnicowane, począwszy od luźnych koszul nocnych po bardziej kompleksowe zestawy składające się z dwóch oddzielnych części. Wprowadzono także różnorodne zdobienia i wzory, które odzwierciedlały lokalne tradycje i kulturowe dziedzictwo.
W Chinach piżamy były tradycyjnie znane jako "yanjingshan" lub "shan". Były to zestawy składające się z luźnych koszul i spodni, zazwyczaj wykonanych z lekkich materiałów, takich jak jedwab, bawełna lub len. Miały one na celu zapewnić komfort i swobodę ruchów podczas snu, co było szczególnie istotne w gorącym i wilgotnym klimacie Chin.
W okresie dynastii Qing (1644-1912), piżamy stały się popularne wśród szerszej populacji Chin, a ich produkcja i projektowanie zaczęły rozwijać się bardziej zróżnicowanie. Piżamy stały się ważnym elementem garderoby domowej i były noszone zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety, chociaż style i wzory mogły się różnić w zależności od płci i statusu społecznego.
Tradycyjnie w Japonii stosowano różne rodzaje lekkich i przewiewnych ubrań nocnych, które były noszone podczas snu i odpoczynku w domu. Jednym z najbardziej znanych rodzajów takich ubrań jest "yukata" - lekka, bawełniana kimono noszona w gorące letnie dni lub jako ubranie domowe. Chociaż yukata nie jest bezpośrednio piżamą, to jego luźny i komfortowy charakter sprawiał, że był on często używany do spania.
Piżama w Europie
W Europie, zetknięcie się z egzotycznym światem Azji, zwłaszcza w okresie wielkich odkryć geograficznych, przyczyniło się do spopularyzowania piżam na kontynencie. Pomimo pierwszych kontaktów z tymi strojami w okresie odkryć geograficznych,o dopiero w XIX wieku, dzięki intensyfikacji handlu kolonialnego, piżamy zyskały na popularności w kręgach arystokratycznych i elitarnych. Importowane z dalekich Indii, wyprodukowane z najwyższej jakości materiałów, stały się symbolem wygody i luksusu.
Historia piżam w Europie jest długim i złożonym procesem, który można prześledzić aż do starożytności. W tych odległych czasach ludzie nie mieli specjalnych ubrań do spania, nosili raczej luźne i przewiewne tuniki lub inne lekkie stroje. Koncepcja wygodnych ubrań nocnych stopniowo się rozwijała wraz z rozwojem kultury i zmianami społecznymi. Ewolucja piżamy w Europie przebiegała zróżnicowanie w zależności od warunków klimatycznych danego regionu. W regionach o chłodniejszym klimacie noszenie piżam- czy raczej specjalnych strojów nocnych, stało się powszechne szybciej i szerzej akceptowane, podczas gdy w regionach o łagodniejszym klimacie proces ten był bardziej powolny i nie był tak głęboko zakorzeniony w kulturze spania. W krajach o bardziej łagodnym klimacie, jak Włochy czy Hiszpania, gdzie noce są często cieplejsze, piżamy nie były tak powszechne jak na północy. Tam ludzie mogli spać w lżejszych ubraniach nocnych lub nawet bez nich, co sprawiło, że noszenie piżam nie było tak popularne ani powszechne.
W okresie średniowiecza luksusowe tkaniny, takie jak jedwab i len, stały się bardziej powszechne, co przyczyniło się do powstania bardziej wyrafinowanej odzieży domowej, w tym również ubrań do spania. Jednak były to raczej luksusowe stroje noszone przez wyższe warstwy społeczne niż powszechne ubrania.
W XVI po XIX wiek, wraz z rozwojem handlu kolonialnego i wymiany kulturowej, piżamy zaczęły pojawiać się w bardziej zamożnych domach jako wygodne i luksusowe stroje do spania, często wykonane z jedwabiu lub innych drogich tkanin.
W XX wieku, dzięki postępowi technologicznemu i zmianom społecznym, piżamy stały się bardziej powszechne i dostępne dla szerszych mas społeczeństwa. Produkcja masowa i nowe materiały, takie jak bawełna, sprawiły, że piżamy stały się bardziej przystępne cenowo i powszechne w codziennym użytkowaniu.
2. Bielizna nocna - między praktyczną wygodą a ekstrawagancją romantycznego wieczoru
Historia piżamy jako elementu "romantycznego wieczoru" jest równie interesująca, co zróżnicowana. Początkowo, do początków XVIII i XIX wieku, bielizna nocna była zwykle skromna i praktyczna, wykonana głównie z bawełny lub lnu służąc głównie do zapewnienia komfortu w trakcie snu. Jednakże, już w tym okresie, w wyższych sferach społecznych, zaczęto eksperymentować z bardziej wytwornymi i zmysłowymi wzorami.
W XIX wieku, zwłaszcza w okresie wiktoriańskim, luksusowe koszule nocne zdobione koronkami, haftami i falbanami stały się popularne wśród wyższych klas społecznych. Te pięknie zdobione stroje nie tylko służyły jako ubrania do spania, ale również jako elementy erotycznej gry wstępnej, dodając romantycznego napięcia i wyrafinowania intymnym spotkaniom.
Okres burleski, który przypada na drugą połowę XIX wieku, miał znaczący wpływ na bieliznę nocną. Charakteryzował się on odstępstwem od tradycyjnych norm społecznych i kulturowych, a moda w tym czasie odzwierciedlała te zmiany poprzez ekscentryczne i wyzywające style.
Wpływ burleski na bieliznę nocną przejawiał się przede wszystkim poprzez zmysłowość i przepych. Bielizna nocna stała się bardziej zmysłowa i luksusowa, zamiast skromnych koszul nocnych, popularne stały się piżamy i zestawy bielizny zdobione koronkami, haftami i kokardami, podkreślające kobiece kształty i atrakcyjność.
W okresie burleski zaczęto również eksperymentować z formą bielizny nocnej, wprowadzając bardziej skomplikowane kroje i wzory. Projektanci tworzyli piżamy z falbanami, rękawami typu bishop lub odkrytymi ramionami, co dodawało bieliźnie nocnej elementów teatralności i dramatyzmu.
Dodatkowo, bielizna nocna stała się często elementem kostiumu, wykorzystywanym w wystawnych spektaklach i przedstawieniach burleskowych, gdzie noszono ją w sposób odważny i prowokacyjny.
Dzięki wpływowi burleski bielizna nocna stała się bardziej ekscentryczna, zmysłowa i teatralna, co przyczyniło się do zmiany sposobu postrzegania i noszenia bielizny nocnej jako elementu mody i rozrywki. Ta era przyniosła ze sobą swobodę wyrażania siebie poprzez ubiór, co przełożyło się również na wybór i projektowanie bielizny nocnej.
Z biegiem czasu, wraz z postępem technologicznym i zmianami w społeczeństwie, bielizna nocna stała się bardziej dostępna dla mas, a jednocześnie zyskiwała na różnorodności i zmysłowości.
W XX wieku, zwłaszcza w latach 20. i 30., piżamy z jedwabiu, satyny i koronki stały się modne, inspirując się stylem Art Deco i hollywoodzkim blaskiem.
Dziś, historia bielizny nocnej jako elementu "romantycznego wieczoru" nadal żyje, przyjmując różne formy i style, które odzwierciedlają współczesne trendy i preferencje. Od klasycznych i eleganckich koszul nocnych po zmysłowe zestawy dwuczęściowe, bielizna nocna oferuje szeroki wybór opcji dla tych, którzy pragną podkreślić swoją kobiecość i stworzyć niezapomniane chwile romantyzmu i intymności.
3. Piżama- ewolucja od "fanaberii" elit do oczywistego elementu naszego codziennego życia
Piżama, jako odrębny, nocny rodzaj stroju, to pewnego rodzaju symbol, który obrazuje historię przemian, jakie przebyła bielizna nocna, począwszy od elitarnego symbolu bogactwa i luksusu, aż po codzienną, powszechną praktykę. To historia, która pokazuje, jak niegdyś niedostępne dla mas przedmioty stają się powszechnie akceptowane czy wręcz oczywiste i stają się typowym elementem w życiu codziennym. Ta ewolucja nie tylko odzwierciedla zmieniające się trendy i normy społeczne, ale również świadczy o przekształceniach, jakie zachodzą w sposobie, w jaki postrzegamy komfort i wygodę w naszym życiu.
Piżamy jako standardowy element garderoby dla szerszego użytkownika zaczęły stawać się popularne w XIX wieku, głównie w krajach Zachodu, takich jak Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. Wcześniej, w poprzednich wiekach, noszenie specjalnych ubrań do spania było raczej przywilejem bogatszych klas społecznych, a zwykli ludzie często spali w swoich codziennych ubraniach lub prostych koszulach nocnych.
Jednakże, wraz z rozwojem przemysłu tekstylnego, spadkiem kosztów produkcji i wzrostem dostępności, piżamy stały się bardziej dostępne dla szerszego grona ludzi. W epoce wiktoriańskiej, zwłaszcza w drugiej połowie XIX wieku, noszenie piżam stało się powszechne wśród mieszczan i wyższych klas społecznych, a z czasem również wśród klas niższych.
Wraz z rozwojem przemysłu tekstylnego w XIX wieku, dostępność piżam stopniowo rosła, co zmieniało ich status z ekskluzywnego przedmiotu luksusowego na codzienną praktykę dla szerszego grona społeczeństwa. W tym okresie, równolegle z rozkwitem przemysłu, badania nad higieną i zdrowym stylem życia zyskiwały na znaczeniu.
Badania nad wpływem snu na zdrowie prowadzone przez naukowców, takich jak Nathaniel Kleitman i William Dement, podkreślały znaczenie jakości snu dla ogólnej kondycji organizmu. Kleitman, znany jako "ojciec nauki snu", prowadził pionierskie badania nad cyklami snu i wpływem środowiska na jakość snu. Wprowadził także koncepcję REM (Rapid Eye Movement) do zrozumienia snu i jego związków z marzeniami.
W kontekście higieny snu, badania epidemiologiczne przeprowadzone przez organizacje takie jak Narodowy Instytut Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (NIOSH) analizowały wpływ różnych czynników, w tym ubioru nocnego, na jakość snu i ogólną wydajność organizmu. Badania te wykazały, że odpowiednia odzież nocna, zapewniająca odpowiednią wentylację i termoregulację, może przyczynić się do poprawy jakości snu oraz ogólnego samopoczucia.
Wraz z rozwojem wiedzy na temat snu i jego wpływu na zdrowie, piżamy stały się coraz bardziej zindywidualizowane i dostosowane do potrzeb użytkowników. Dzięki badaniom naukowym i postępowi technologicznemu, producenci odzieży nocnej mogli opracować materiały o właściwościach termoregulacyjnych i antyalergicznych, które zapewniają komfort i higienę podczas snu.
Równolegle z rozkwitem przemysłu, zmieniały się także standardy życia i styl mieszkań. W epoce wiktoriańskiej, pokoje sypialniane były zarezerwowane głównie dla elity społecznej, a ich wystroje odzwierciedlały status materialny ich mieszkańców. Jednakże, wraz z postępem społecznym i ekonomicznym, zwiększyła się dostępność komfortowych łóżek i wygodnych materacy dla szerszych grup społecznych. Z biegiem lat, wygoda i higiena snu stały się coraz ważniejsze w społeczeństwie. Wzrost świadomości na temat wpływu snu na zdrowie i ogólne samopoczucie doprowadził do zwiększonego zapotrzebowania na odpowiednią odzież nocną i wygodne warunki do spania. Badania nad ergonomią materacy i rozwojem technologii materaców przyczyniły się do poprawy jakości snu i ogólnej wygody podczas snu.
4. Najpopularniejsze rodzaje piżam dziś
Wybór odpowiedniej piżamy to istotny element zapewnienia komfortowego i relaksującego snu. Na rynku dostępne są liczne rodzaje piżam, każdy oferujący swoje unikalne cechy i korzyści. Od luźnych i przewiewnych po bardziej dopasowane i eleganckie, wybór piżamy może zależeć od wielu czynników, w tym od osobistych preferencji, pory roku, warunków snu i stylu życia.
Czym się kierować wybierając rodzaj piżamy?
- Preferencje osobiste: Każdy ma swoje preferencje dotyczące ubioru nocnego. Niektórzy wolą luźne i przewiewne piżamy, podczas gdy inni preferują bardziej dopasowane i eleganckie.
- Sezon i temperatura: Pora roku i temperatura w sypialni mogą wpływać na wybór piżamy. W chłodniejsze miesiące mogą być preferowane ciepłe materiały, takie jak flanel lub polar, podczas gdy w cieplejsze dni mogą być bardziej odpowiednie lekkie i przewiewne materiały, np. bawełna lub modal.
- Komfort i wygoda: Wybór piżamy powinien być związany z jej komfortem i wygodą. Warto wybrać piżamę wykonaną z miękkiego i przyjemnego dla skóry materiału, który nie będzie powodował podrażnień ani dyskomfortu podczas snu.
- Aktywności nocna: Osoby aktywne podczas snu mogą preferować piżamy, które zapewniają swobodę ruchu i elastyczność.
- Styl życia i preferencje estetyczne: Wybór piżamy może być także kwestią stylu życia i preferencji estetycznych. Niektórzy mogą preferować klasyczne wzory, podczas gdy inni mogą być zainteresowani bardziej modnymi i kolorowymi wzorami.
Najczęściej spotykane rodzaje piżam
-
Piżama dwuczęściowa: Piżama dwuczęściowa składa się z górnej części (koszulki lub bluzki) i dolnej części (spodni lub szortów). Jest to bardzo popularny wybór, ponieważ zapewnia swobodę ruchu i komfort podczas snu. Piżamy dwuczęściowe występują w różnych fasonach i wzorach, od klasycznych i stonowanych po bardziej zabawne i kolorowe. Materiały używane do produkcji piżam dwuczęściowych mogą obejmować bawełnę dla oddychalności, mikrofibrę dla miękkości i elastyczności, a także flanel lub polar dla dodatkowego ciepła w chłodniejsze noce.
-
Piżama jednoczęściowa (kombinezon): Piżama jednoczęściowa, znana również jako kombinezon, to kompletny zestaw odzieży nocnej, który obejmuje zarówno górną, jak i dolną część, zazwyczaj zamykającą się na suwak lub guziki. Kombinezony są często wykonane z ciepłych i miękkich materiałów, takich jak polar, plusz lub mikropolar, co sprawia, że są idealne na zimne i chłodne noce. Mogą mieć kaptur i kieszonki, co dodaje im dodatkowego komfortu i funkcjonalności.
-
Piżama z szortami i koszulką: Piżamy z szortami i koszulką to lżejsza opcja, idealna na ciepłe noce lub do spania w letnich miesiącach. Składają się z krótkich spodenek (czasami nazywanych szortami do spania) i koszulki lub bluzki z krótkim rękawem lub bez rękawów. Te piżamy są wykonane z oddychających materiałów, takich jak bawełna, modal lub wiskoza, co zapewnia uczucie lekkości i swobody podczas snu.
-
Piżama typu kimono: Piżamy typu kimono są inspirowane japońskim strojem i charakteryzują się luźnym krojem, zazwyczaj z krótkimi rękawami i długimi spodniami. Są one przewiewne i eleganckie, nadając się zarówno do spania, jak i do noszenia w domu jako wygodny strój wypoczynkowy. Piżamy typu kimono są często wykonane z delikatnych materiałów, takich jak jedwab, satyna lub lekka bawełna, co nadaje im luksusowy wygląd i uczucie.
-
Piżama typu legginsy i bluzka: Piżamy typu legginsy i bluzka to idealna opcja dla osób lubiących dopasowane ubrania. Składają się z elastycznych legginsów i dopasowanej bluzki lub koszulki z długim rękawem lub bez rękawów. Te piżamy są wygodne i elastyczne, zapewniając swobodę ruchu i komfort podczas snu. Mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak elastyczne dzianiny, bawełna, modal lub mieszanki tkanin, które zapewniają miękkość i elastyczność.
-
Piżama typu koszula nocna: Piżamy typu koszula nocna to klasyczna opcja, często ozdobiona koronką, haftem lub innymi detalami. Mają luźny i przewiewny krój, co sprawia, że są wygodne i komfortowe podczas snu. Wybór materiału zależy od preferencji użytkownika, ale popularne opcje obejmują bawełnę dla oddychalności, jedwab dla luksusowego wyglądu i uczucia oraz satynę dla gładkiego i lśniącego wykończenia.
Najpopularniejsze tkaniny używane do produkcji codziennych piżam
Bawełna: Bawełna jest jednym z najczęściej stosowanych materiałów do produkcji piżam ze względu na swoją miękkość, oddychalność i łatwą pielęgnację. Jest przyjemna dla skóry i zapewnia komfort podczas snu, szczególnie w cieplejsze dni.
Flanela: Flanela jest grubszą wersją bawełny, która charakteryzuje się miękką i puszystą fakturą. Piżamy z flanelu są popularne w chłodniejsze miesiące ze względu na swoje właściwości termiczne, zapewniając ciepło i wygodę podczas snu.
Jedwab: Jedwab jest luksusowym materiałem często używanym do produkcji eleganckich piżam. Jest gładki, delikatny dla skóry i ma chłodzące właściwości, co sprawia, że jest idealny do spania w ciepłe noce.
Satyna: Satyna to inny luksusowy materiał, który często jest wybierany do produkcji eleganckich i kobiecych piżam. Jest gładka, lśniąca i przyjemna w dotyku, co nadaje piżamom elegancki wygląd i uczucie.
Mikrofibra: Mikrofibra to syntetyczny materiał, który jest bardzo miękki i lekki. Piżamy z mikrofibry są wygodne, szybko schnące i odporne na gniecenie, co sprawia, że są praktyczne i łatwe w pielęgnacji.
Modal: Modal to rodzaj wysokowydajnej włóczki wykonanej z włókien drzewnych, która jest bardzo miękka, gładka i oddychająca. Piżamy z modalu są przyjemne dla skóry, elastyczne i trwałe, co sprawia, że są popularne w codziennym użytku.